LUBJANË, SLLOVENI — Sllovenia ka ndaluar hyrjen në territorin e saj për Kryeministrin e Izraelit, Benjamin Netanyahu, në një lëvizje që shënon kulmin e një sërë veprimesh të reja diplomatike ndaj qeverisë izraelite.1 Ky vendim vjen pasi Sllovenia, një vend anëtar i Bashkimit Europian, ka shprehur pakënaqësi të thellë me politikat e Izraelit, veçanërisht lidhur me situatën në Gaza dhe zgjerimin e vendbanimeve në territoret e pushtuara palestineze.
Një kalendar i masave diplomatike
Masa kundër Netanyahut nuk është një veprim i izoluar, por pjesë e një strategjie të koordinuar të qeverisë sllovene që nisi disa muaj më parë:
Qershor 2024: Parlamenti slloven njohu shtetin palestinez, duke iu bashkuar vendeve të tjera europiane si Spanja, Norvegjia dhe Irlanda.3 Ky vendim u mor si përgjigje ndaj sulmeve të Izraelit në Rafah dhe situatës humanitare në Gaza.4
Korrik 2025: Sllovenia u bë vendi i parë i BE-së që shpalli “persona non grata” dy ministra të kabinetit izraelit, Itamar Ben-Gvir (Ministri i Sigurisë Kombëtare) dhe Bezalel Smotrich (Ministri i Financave).5 Qeveria sllovene i akuzoi ata për “deklarata gjenocidale” dhe “nxitje të dhunës ekstreme” kundër palestinezëve, pasi shtete të tjera, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Norvegjinë dhe Kanadanë, kishin marrë masa të ngjashme.
Gusht 2025: Sllovenia vendosi një embargo të plotë mbi armët ndaj Izraelit dhe ndaloi importet e mallrave të prodhuara në vendbanimet ilegale izraelite në territoret e pushtuara palestineze.6 Ky vendim u justifikua me “shkeljet serioze dhe të vazhdueshme të ligjit ndërkombëtar humanitar”.7
Implikimet e vendimeve sllovene
Megjithëse ndikimi ekonomik i këtyre masave vlerësohet si i kufizuar, veprimet e Sllovenisë kanë një rëndësi të madhe diplomatike. Me vendimet e saj, Sllovenia po dërgon një mesazh të qartë se shkeljet e ligjit ndërkombëtar nga Izraeli nuk mund të kalojnë pa pasoja. Sllovenia po bën thirrje që vendet e tjera të BE-së të tregojnë “guxim politik” dhe të marrin masa konkrete, duke kritikuar mungesën e një qëndrimi të përbashkët brenda bllokut.
Përveç ndalimeve, Sllovenia po përpiqet të dërgojë ndihma humanitare për civilët palestinezë. Disa analistë paralajmërojnë se zbatimi praktik i ndalimit të mallrave nga vendbanimet ilegale mund të jetë sfidues, pasi shumë produkte shënohen thjesht si “Made in Israel”. Sidoqoftë, këto masa e vendosin Slloveninë në krye të përpjekjeve diplomatike europiane për të rritur presionin ndaj Izraelit.
