Një reportazh i medias prestigjioze britanike “Daily Mail” ka hedhur dritë mbi një realitet tronditës në Has, duke e përshkruar si një vend me “gra të vetmuara beqare, gra të braktisura dhe fëmijë që nuk njohin të atin e tyre”.
Ky portretizim i zymtë vjen si pasojë e një fenomeni alarmant: emigrimit masiv të burrave dhe djemve drejt Mbretërisë së Bashkuar, i cili e ka kthyer këtë zonë në epiqendrën e një drame të thellë sociale dhe demografike.
Sipas artikullit, eksodi ka arritur përmasa të jashtëzakonshme. Vetëm gjatë vitit 2022, mbi 13,000 shqiptarë hynë ilegalisht në Britani me gomone, shumica me bindjen e një jete më të mirë.
ARTIKULLI I DAILY MAIL
Në kulmin e këtij fluksi, katër nga dhjetë emigrantë ishin shqiptarë, dhe asnjë zonë tjetër nuk u prek më rëndë se Hasi. Nga kjo komunë me vetëm 5,000 banorë, largimi i djemve dhe burrave ka qenë në shifra disproporcionale, duke krijuar një boshllëk të thellë në komunitet.
Ky largim masiv ka lënë pas një shoqëri të dominuar nga gratë, ku tetë në dhjetë familje mbijetojnë vetëm falë parave të dërguara nga emigrantët. Por çmimi social është tejet i lartë: ndarje familjare, rritje e divorceve dhe mungesa e figurës atërore.
Reportazhi përshkruan një realitet ku vajzat adoleshente kalojnë kohën nëpër kafene pa asnjë perspektivë, ndërsa djemtë e rinj braktisin shkollën me shprehjen tashmë klishe: “shihemi në Londër”.
Historia e Besmirës nga Hasi është një pasqyrim i këtij realiteti të hidhur. Ajo nuk e ka parë bashkëshortin e saj, Arbenin, prej katër vitesh, i cili punon në një kantier ndërtimi në Mançester.
Fëmijët e tyre, si shumë të tjerë në Has, e njohin të atin kryesisht përmes ekranit të telefonit, një distancë që po normalizohet në mënyrë të dhimbshme.
Përballë kësaj situate, ka përpjekje lokale për të krijuar alternativa, siç është projekti për ndërtimin e një “fshati turistik” me qëllim ofrimin e vendeve të punës. Megjithatë, sfida mbetet e madhe.
Emigrimi i burrave është kthyer në plagën e heshtur të Hasit, një reflektim i qartë i një krize më të gjerë që po prek shumë zona të Shqipërisë, duke kërcënuar strukturën sociale dhe të ardhmen demografike të vendit.