Një zhvillim me rëndësi të madhe po ndodh në Uashington: Kongresi Amerikan është pranë miratimit të një projektligji historik, i quajtur “Akti për Demokracinë dhe Prosperitetin e Ballkanit Perëndimor”. Ky ligj i ri do të përforcojë politikën e jashtme të SHBA-së në rajon, duke i dhënë forcë ligjore një qëndrimi të kahershëm të Uashingtonit: kundërshtimin e kategorik të çdo ndryshimi të kufijve mbi baza etnike apo territoriale.
Projektligji, i cili është pritur me interes të madh nga diplomacia ndërkombëtare dhe vendet e rajonit, e shndërron qëndrimin e SHBA-së nga një deklaratë politike në një detyrim ligjor. Nëse miratohet, qeveria amerikane do të jetë e detyruar me ligj që të mos mbështesë asnjë formë të shkëmbimit të territoreve, ndarjes apo rishikimit të kufijve në Ballkanin Perëndimor, duke mbyllur përfundimisht derën për skenarët e rrezikshëm të copëtimit apo rishikimit të hartave të rajonit.
Kjo masë vjen në një kohë kur tensionet rreth çështjes së kufijve janë rritur sërish, sidomos mes Kosovës dhe Serbisë, si dhe në Bosnjë dhe Hercegovinë, ku retorika separatiste vazhdon të përbëjë kërcënim për stabilitetin.
Për Kosovën dhe Serbinë, projektligji sanksionon pritshmërinë e SHBA-së që të dyja vendet të arrijnë një marrëveshje përfundimtare të bazuar në njohje reciproke, duke e përjashtuar qartazi mundësinë e shkëmbimit të territoreve apo ndarjes si një zgjidhje të mundshme. Kjo i jep fund spekulimeve dhe projekteve të hershme për ndarje etnike ose lëvizje të kufijve.
Për Bosnjën dhe Hercegovinën, ligji i ardhshëm rikonfirmon mbështetjen për Marrëveshjen e Dejtonit dhe integritetin territorial të Bosnjës, duke kundërshtuar me forcë çdo përpjekje për shkëputje apo retorikë separatiste, si ajo e udhëheqësit të Republikës Srpska, Milorad Dodik. Uashingtoni dërgon kështu një mesazh të qartë se integriteti territorial i Bosnjës është i paprekshëm dhe çdo përpjekje për fragmentim do të hasë në kundërshtimin e ashpër të SHBA-së.
Ky veprim i SHBA-së është cilësuar nga analistët si një “ultimatum” për aktorët e rajonit dhe një garanci e fortë për ruajtjen e paqes, stabilitetit dhe perspektivës euroatlantike të Ballkanit Perëndimor. Përmes këtij ligji, SHBA-ja kalon nga deklaratat diplomatike në veprime konkrete ligjore, duke i bërë të qarta vijat e kuqe dhe duke ofruar një siguri të re për të gjitha shtetet që ndihen të kërcënuara nga projektet e fragmentimit.
Në fund, mbetet të shihet reagimi i liderëve të rajonit, por një gjë është tashmë e sigurt: Shtetet e Bashkuara vendosin një kornizë të re të pakthyeshme për sigurinë dhe të ardhmen politike të Ballkanit Perëndimor, duke e bërë të pamundur çdo projekt që do të sillte ndryshim të kufijve, ndarje etnike apo prishje të ekuilibrave të krijuar pas luftërave të viteve ‘90.