Shirat e dendur dhe stuhitë e ditëve të fundit kanë krijuar një situatë të ndërlikuar në disa prej qarqeve kryesore të vendit, duke shkaktuar dëme të konsiderueshme dhe duke vënë në alarm institucionet përgjegjëse. Disa argjinatura janë çarë, dhjetëra banesa janë përmbytur, ndërsa ekipe të emergjencave civile po punojnë pa ndërprerje për të evakuuar banorët në zonat më të prekura.
Sipas Institutit të Gjeoshkencave, reshjet që kanë goditur vendin me intensitet të lartë pritet të vazhdojnë edhe gjatë ditës së nesërme, duke shtuar më tej rrezikun për përmbytje, veçanërisht në jug të vendit. Në një intervistë për “Studio Live”, ekspertja e IGJEUM-it, Anira Gjoni, u shpreh se parashikimet meteorologjike tregojnë se situata do të mbetet problematike në disa qarqe qëndrore dhe jugore, me tendencë për përkeqësim të mëtejshëm.
Vlora dhe Gjirokastra, pikat më të nxehta të hartës
Gjoni theksoi se qarqet që do të kenë përballjen më të fortë me reshjet intensive janë Vlora dhe Gjirokastra, zona ku lumenjtë dhe tokat fushore i nënshtrohen rrezikut më të madh të vërshimeve.
“Reshjet në këto qarqe do të jenë sërish shumë të dendura dhe kjo do të shoqërohet me rritje të nivelit të ujit në lumenjtë që kalojnë në këto zona. Situata është e ndjeshme dhe kërkon monitorim të vazhdueshëm,” – tha ekspertja.
Lexo gjithashtu Dalin në dritë afresket e shekullit XIV-të në Kishën e Shën Kollit në Mesopotam, drejtuesja e projektit: Zbuluam fytyra shenjtorësh (FOTOT)
Në Vlorë, disa fshatra kanë raportuar probleme me drenazhimin e ujërave, ndërsa terrenet e ulëta afër lumit Vjosë janë të ekspozuara ndaj një rreziku të shtuar. Po ashtu, në Gjirokastër, reshjet e pandërprera kanë vënë në provë sistemet kulluese dhe argjinaturat mbrojtëse.
Reshje të shtrëngatave në disa qarqe të tjera
Sipas IGJEUM-it, përveç jugut, një sërë qarqesh të tjera pritet të përballen me reshje të shiut me intensitet mesatar, shpeshherë të shoqëruara me shtrëngata të forta.
Qarqet e listuara me rrezik mesatar përfshijnë:
Kukës
Dibër
Lezhë
Durrës
Tiranë
Elbasan
Në këto zona reshjet nuk priten të jenë aq ekstreme sa në jug, por për shkak të terrenit malor dhe prurjeve të mëdha, ekziston rreziku i rrëshqitjeve të dheut dhe vështirësimeve në qarkullim.
Lumenjtë në pikë kritike: Katër prej tyre me prurje alarmante
Një nga shqetësimet më të mëdha mbetet niveli i ujit në lumenjtë kryesorë të vendit. Sipas Gjonit, katër lumenj të rëndësishëm po paraqesin prurje shumë të larta dhe janë në pikën kritike të kapacitetit të tyre natyror.
Lumenjtë e identifikuar si më problematikët janë:
Shkumbini
Semani
Mati
Vjosa
“Tek këta lumenj po shohim një rritje të vazhdueshme të sasisë së ujit për shkak të reshjeve të pandërprera. Nëse intensiteti i shirave nuk bie, situata mund të përkeqësohet dhe të shkaktojë përmbytje në disa zona të ulëta,” – paralajmëroi Gjoni.
Particularisht Vjosa, i njohur për prurjet e larta sezonale, ka sjellë probleme në zonën e Novoselës, ndërsa përgjatë lumit Shkumbin janë raportuar vështirësi në disa segmente të rrugëve rurale.
Çfarë pritet në ditët në vijim?
Ekspertja bëri me dije se reshjet nuk do të pushojnë menjëherë. Sipas parashikimeve:
Reshjet e dendura do të vazhdojnë deri më datën 26 dhe me pas do te fillojne ne bien ndjeshem.
Dhe keshtu pritet një ndërprerje disa-ditore.
Në fillim të javës së ardhshme, reshjet do të rikthehen, por me intensitet shumë më të ulët se ai i ditëve të fundit.
Megjithatë, edhe pse intensiteti do të bjerë, tokat tashmë të ngopura me ujë mund të krijojnë sërish vështirësi, sidomos në zonat me rrezik të lartë gjeologjik.
Institucionet në gatishmëri
Strukturat e emergjencave civile, bashkitë dhe prefekturat në qarqet më të prekura kanë hapur linja të posaçme komunikimi dhe kanë vënë në gatishmëri grupet e ndërhyrjes së shpejtë.
pastrimin e kanaleve kulluese,
forcimin e argjinaturave me prurje të larta,
zhvendosjen e familjeve në zonat më të rrezikuara,
monitorimin e vazhdueshëm të nivelit të lumenjve.
Ndërkohë, qytetarët u bëjnë thirrje të shmangin lëvizjet e panevojshme në zonat me rrezik dhe të ndjekin udhëzimet e autoriteteve.
Situata mbetet serioze dhe dinamika e reshjeve mund të sjellë ndryshime të shpejta në terren. Teksa vendi përballet me një nga periudhat më të vështira të shirave të këtij sezoni, vëmendja është përqendruar te lumenjtë dhe zonat e ulëta që janë tradicionalisht më të prekura nga përmbytjet. Institucionet kërkojnë vigilencë, ndërsa parashikimet sugjerojnë se rreziku nuk është zhdukur ende.
