Zoti e ka krijuar njeriun me një energji të jashtëzakonshme që të jetojë deri në 150 vjeç. Edhe pse sot një jetë normale konsiderohet 90, 100 apo edhe 110 vjeç, potenciali i trupit të njeriut është shumë më i madh. Çelësi qëndron te mënyra e jetesës dhe dieta, por gjithashtu ndikojnë faktorë të tjerë si aktiviteti fizik, shëndeti psikologjik dhe gjumi cilësor.
Gjenetika dhe Epigjenetika
Gjenet janë bazë e rëndësishme e jetëgjatësisë, por mënyra si i menaxhojmë ato – përmes stilit të jetës – ka ndikim të drejtpërdrejtë në moshën biologjike. Epigjenetika, pra ndikimi i mjedisit dhe stilit të jetës mbi shprehjen e gjeneve, është një fushë kyçe në këtë drejtim.
Aktiviteti Fizik dhe Ushqimi
Aktiviteti fizik është themeli i shëndetit të mirë. Ai përmirëson qarkullimin e gjakut, forcon muskujt dhe mban trurin aktiv. Ushqimi është gjithashtu faktor vendimtar. Një dietë e balancuar, e pasur me fruta, perime, proteina të pastra dhe yndyra të shëndetshme, ndihmon trupin të qëndrojë vital dhe i mbrojtur nga sëmundjet kronike.
Lufta ndaj Stresit
Stresi është një nga armiqtë më të mëdhenj të jetëgjatësisë, sidomos stresi kronik. Ai çon në depresion, çrregullime hormonale dhe plakje të parakohshme. Menaxhimi i stresit përmes meditimit, aktiviteteve relaksuese dhe mbështetjes psikologjike është esencial.
Kur Fillon Plakja?
Plakja është një proces biologjik që nis sapo përfundon rritja. Tek femrat, kjo ndjek disa etapa: fëmijëria, puberteti, adoleshenca, periudha e riprodhimit, premenopauza dhe menopauza. Në ditët e sotme, gratë jetojnë më gjatë se më parë – deri në 81, 82, apo edhe 83 vjeç – por periudha e menopauzës sjell sfida të mëdha.
Shumë gra përjetojnë afshe të nxehta, djersitje gjatë natës, pagjumësi, luhatje humori dhe depresion. Gjithashtu, ndryshimet hormonale ndikojnë në shëndetin e trurit, zemrës, kockave dhe aparatit urinar, duke përfshirë urinim të shpeshtë apo të pavullnetshëm. E rëndësishme është të theksohet se këto probleme janë të riparueshme me trajtimin e duhur.
Shëndeti i Burrave dhe Testosteroni
Edhe meshkujt kalojnë një fazë të ngjashme, të quajtur androgenezë, ku niveli i testosteronit fillon të bjerë rreth moshës 40 vjeç. Testosteroni është hormoni kryesor mashkullor që ndikon në muskulaturë, potencë seksuale, dëshirë seksuale dhe agresivitetin pozitiv. Rënia e tij çon në ulje të energjisë, humbje të muskujve dhe probleme seksuale.
Ndryshe nga femrat që lindin me një numër të caktuar vezësh, meshkujt prodhojnë spermë çdo tre muaj dhe janë potencialisht fertilë deri në moshën 90 vjeç. Megjithatë, stili i jetës luan një rol vendimtar në ruajtjen e kësaj aftësie.
Sindroma Metabolike dhe Plakja e Parakohshme
Nëse pas moshës 40 vjeç nuk i kushtohet rëndësi stilit të jetesës, shfaqen probleme si mbipesha, diabeti, sëmundjet e zemrës, hiperlipidemia, demenca dhe Parkinsoni. Këto lidhen ngushtë me plakjen e parakohshme. Shenjat e para mund të jenë lodhja në mëngjes, ngurtësimi i trupit dhe mungesa e energjisë.
Rëndësia e Gjumit
Gjumi cilësor është prioritet për çdo njeri. Ai ndihmon në riparimin e qelizave dhe ekuilibrimin e hormoneve. Një gjumë prej 7-8 orësh në natë është thelbësor për funksionimin optimal të trupit dhe trurit.
Përfundim
Trupi i njeriut përbëhet nga rreth 50 trilion qeliza që formojnë organet vitale. Kujdesi për to përmes një stili jetese të shëndetshëm, ushqimi të duhur, aktiviteti fizik, menaxhimit të stresit dhe gjumit cilësor, mund të ndihmojë çdo individ të jetojë një jetë të gjatë dhe me cilësi të lartë.