Tiranë – Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) ka nisur një hetim të thelluar për një nga skandalet më të mëdha fiskale të viteve të fundit: heqjen e gjobës prej 120 milionë euro të vendosur ndaj kompanisë “Bankers Petroleum”. Gjoba, më e madhja e vendosur ndonjëherë nga autoritetet fiskale shqiptare, ka ekspozuar një zinxhir të gjatë neglizhence dhe paligjshmërie institucionale.
Zanafilla E Gjobës Dhe Akuza Për Akcizë
Gjoba u vendos në vitin 2019 nga Dogana e Fierit pas një hetimi dyvjeçar nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave.
Detyrimi: Sipas hetimit, “Bankers Petroleum” kishte shmangur të paktën 30 milionë euro detyrim akcize përmes përdorimit të solarit të prodhuar nga ARMO në rafinerinë e Ballshit.
Gjoba Trefish: Mbi këtë detyrim u zbatua gjoba trefish prej 90 milionë euro, sipas ligjit të procedurave, duke e çuar shumën totale që duhej paguar në 120 milionë euro.
Menjëherë pas vendosjes së gjobës, “Bankers Petroleum” iu ankua Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë (MIE), e drejtuar atëherë nga Belinda Balluku, duke e cilësuar gjobën si të paligjshme.
Roli I Ballukut: Balluku iu drejtua me shkresë Ministrisë së Financave, duke kërkuar konsultim me Avokaturën e Shtetit për të shmangur rrezikun e një arbitrazhi ndërkombëtar.
Roli I Denaj: Rrjedhimisht, Ministrja e atëhershme e Financave, Anila Denaj, udhëzoi Doganën të pezullonte përkohësisht vendosjen e gjobës, me arsyetimin e konsultimit ligjor.
Ligji shqiptar kërkon që çdo vendim përfundimtar mbi gjobat administrative të procesohet brenda 6 muajsh. Megjithatë, kjo gjobë u mbajt pezull për gati shtatë vjet.
Neglizhenca E Gazhelit: Portali Skyweb.al raportoi ekzistencën e shkresave që provojnë se drejtuesit e Doganës së Fierit i kishin rikujtuar Kreut të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave, Gent Gazheli, nevojën për të procesuar gjobën, por vendimi nuk u trajtua nga Gazheli për vite me radhë.
Riatktivizimi Vonë: Vetëm një muaj më parë, pas shpërthimit të skandalit dhe referimit të dosjes nga Prokuroria e Fierit drejt SPAK-ut, Dogana e Fierit vendosi riaktivizimin e gjobës, duke tentuar të procesojë vonë një vendim që duhej marrë pesë vite më parë.
Hetimet E SPAK
SPAK ka sekuestruar tashmë dokumentacionin në Ministrinë e Financave dhe Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave. Ministria e Financave ka konfirmuar zyrtarisht sekuestrimin, duke treguar se hetimet do të përfshijnë nivele të larta institucionale, përfshirë zyrtarë si Belinda Balluku dhe Anila Denaj, për shkak të shkresave udhëzuese dhe neglizhencës në zbatimin e afateve ligjore.